Beste lezers,
Het is sommigen van jullie opgevallen dat de TOPOS website niet bereikbaar was tussen half december en eind januari. De reden hiervoor werd later duidelijk: eerst werd het in de weekmail genoemd, daarna tijdens het commissie-overleg, en tot slot nog tijdens de financiële ALV van Genius Loci. We zijn door het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) aangeklaagd omdat we onrechtmatig gebruik hebben gemaakt van één van hun foto’s, welke beschermd was door copyright.
Ingestort winkelpand op de Markt in Den Bosch, op 27 februari 2016. (Bron: ANP - licentie verstrekt voor gebruik op toposonline.nl).
De bovenstaande foto is gebruikt door een oud redactielid in een Mooi!-publicatie vlak na de instorting, in 2016, lang voordat een compleet nieuw redactieteam de website in 2023 weer tot leven bracht. Deze nieuwe redactie had nog nooit van het bestaan van dit artikel gehoord. Ze wisten al helemaal niet dat deze afbeelding dan zonder bronvermelding in het artikel is gebruikt. Tot er ineens, een week voor kerst, een email in de TOPOS-inbox verscheen. Het systeem van ANP had hun afbeelding op de TOPOS website gevonden.
Er is meteen een verontschuldiging teruggestuurd, en het artikel is direct na de klacht verwijderd. Dit was echter niet voldoende. De afbeelding was immers al gebruikt, dus er moest worden betaald. De zaak bedroeg 370 euro: driedubbel de waarde van de licentie voor de afbeelding, plus 60 euro aan ‘opsporingskosten’. ANP had wel goed nieuws: we kregen 10% korting op het totale bedrag als we binnen 10 dagen zouden betalen. Vlak voor kerst. Nadat de redactie het jaar en de financiën al had afgesloten. De website moest direct offline worden gehaald om meerdere claims te voorkomen.
Copyright bestaat met een reden. Ook wij begrijpen dat het belangrijk is het intellectueel eigendom van andere fotografen, kunstenaars, schrijvers, etc. te respecteren en ervoor te betalen als deze persoon of organisatie dat verzoekt, al dan op zijn minst voor een fatsoenlijke bronvermelding te zorgen. We erkennen dat er een fout is gemaakt en zullen er in het vervolg op letten dat afbeeldingen zorgvuldig worden gebruikt, met vermelding van de oorspronkelijke auteur. Echter beroept ANP met deze zaak disproportioneel op haar auteursrecht. Er wordt hier haast op commerciële wijze mee omgegaan; een driedubbele licentieprijs laten betalen binnen een termijn van 10 dagen heeft veel druk op de commissie gelegd, waardoor we vrijwel werden gedwongen om te betalen. Een fatsoenlijke organisatie hoort niet op deze wijze onnodig hoge bedragen uit onze onbekwaamheid te melken.
Een snelle speurtocht op internet laat zien dat wij niet het enige slachtoffer zijn. Andere, voornamelijk kleine websites, hebben in het verleden ook een soortgelijke zaak van ANP tegen zich gekregen. Uit angst voor rechtszaken en de extra kosten die deze meebrengen worden de boetes vaak gewoon direct betaald. Ook wij, als commissie binnen een kleinschalige studievereniging, maken geen schijn van kans tegen een reus als ANP.
We hebben ANP verzocht om een fatsoenlijk schikkingsbedrag voor te stellen. De betreffende afbeelding is volgens de statistieken op de website namelijk maar zes keer gezien, en wij maken als vrijwillige redactie geen winst. Daar moest ANP niks van weten. Het betaaltermijn is een paar dagen verlengd en de korting is verhoogd naar 30%, wat alsnog neerkomt op een bedrag van 200 euro voor de afbeelding op zichzelf. We kunnen alleen maar hopen dat dit geld rechtmatig terechtkomt bij de fotograaf, en niet verdwijnt in de zak van een derde partij die hiervan profiteert.
Na de betaling is de zaak afgerond. ANP heeft bevestigd dat het gebruik van de foto 341632970.jpg uit hun collectie is vastgelegd en is goedgekeurd op onze website toposonline.nl. Daarom delen wij deze foto graag met jullie; hij heeft de vereniging immers 260 euro gekost.
Ik wil graag redactieleden Jens, Carien, Jol, Yixin en Erik bedanken voor de moeite die ze in het oplossen van de zaak hebben gestopt. We hebben hard gewerkt om alle oude artikelen op de website te scannen op copyright, en mogelijk gevaarlijke afbeeldingen verwijderd. Dus, waar je ook afbeeldingen voor nodig hebt; een website, je thesis, een video; zorg ervoor dat je goed op let wat voor rechten eraan verbonden zijn en dat je de auteur met originele bron duidelijk citeert. Ook al heb je het recht om te citeren, maak vooral GEEN gebruik van afbeeldingen van ANP.
Met vriendelijke groet,
Ian Witte
Namens de redactie van TOPOS
Comments