Mooi! De rare schoonheid van Midwest suburbia

Artikel door Jens den Boer

Mooi! is de vaste rubriek die één keer per thema verschijnt. Iedere keer schrijft een ander redactielid over een landschapsarchitectuur- of ruimtelijk planningsproject dat hen fascineert. Voor deze editie schrijft Jens over de schoonheid van Midwest suburbia.

Soms, als ik me verveel en écht helemaal niks te doen heb, dan vind ik het leuk om mijn tijd te doden op Google Maps. Lekker toepasselijk voor een student ruimtelijke planning. Ik ga dan gewoon de wereld verkennen en kijken wat voor steden ik allemaal kan vinden, hoe die steden op de kaart liggen en hoe ze passen in het omringende landschap.

Vaak eindig ik dan in Amerika en fascineer ik me over de grote steden in de Midwest. Dat zijn vaak van die weidse steden, gewoon midden op de Plains: Lincoln, Topeka, Omaha, Kansas City of Oklahoma City.

Als je dan wat inzoomt op een stad zoals Omaha, die net als veel andere Amerikaanse steden een gridpatroon volgt, zie je dat de indeling van de stad er een beetje uitziet als een onafgemaakte puzzel, waarbij de legger eigenlijk van het midden naar buiten werkt in plaats van andersom. Kijk maar eens naar de randen van deze stad, dan zie je misschien wat ik bedoel met die onafgemaakte puzzel. Aan die randen zie je allemaal verschillende vakjes: de grids. Veel van die grids zijn gevuld met ingewikkelde patronen van wegen en huizen. Soms zie je dat het ene grid een heel ander patroon heeft dan het grid ernaast, alsof de puzzelstukjes verkeerd liggen. En soms is een grid wel ingekleurd met een mooi patroon, terwijl het grid ernaast nog helemaal leeg is. Daar moet dus nog een puzzelstukje komen. Omaha is gewoon een grote puzzel die nog afgemaakt moet worden.

Afbeelding 1: De Buitenwijken van Omaha. (Bron: Google Maps, 2025)

Naast dat deze plekken me van bovenaf fascineren, vind ik het ook leuk om dat kleine gele poppetje neer te zetten op zo’n grid. En zeker in de midwest kom je dan soms plaatjes als deze tegen:

Afbeelding 2: Straat in Omaha, Nebraska. (Bron: Google Maps, 2025)

Afbeelding 3: Straat in Omaha, Nebraska. (Bron: Google Maps, 2025)

Afbeelding 4: Straat in Papillion, Nebraska. (Bron: Google Maps, 2025)

Bij het zien van deze foto’s krijg ik altijd een apart gevoel. Als ik mijn ouders vraag wat zij van deze foto’s vinden, krijg ik opmerkingen als: rijk, groots, duur en kaal. En dat klopt ergens ook wel. Allemaal joekels van huizen op een plek waar eigenlijk alles perfect lijkt. Het gras is netjes gemaaid, de straat en de stoep liggen er strak bij en de huizen hebben een nieuwe, rijke uitstraling. Toch hoor ik ze ook het woord kaal zeggen. En die snap ik wel. Wat deze plekken voor mij gemeen hebben, is dat er dingen missen. Er is weinig detail, net als een videospelletje op je oude spelcomputer dat nog niet helemaal af lijkt, waar de details, zoals bomen, mensen en wolken, nog toegevoegd moeten worden.

Een term die ik hier goed bij vind passen is de Amerikaanse term Kenopsia. Bedacht door de Amerikaanse auteur John Koenig. Hij omschrijft Kenopsia als het aparte gevoel dat je ervaart bij het zien van plekken die helemaal leeg zijn, terwijl ze normaal gesproken vol staan met mensen. Denk bijvoorbeeld aan een lege speelhal of luchthaven, erg kenmerkende voorbeelden van Liminal Spaces.

Afbeelding 5: Straat in Fairfax, Iowa. (Bron: Google Maps, 2025)

En dat vind ik dat deze plaatjes, en dus de suburbs. ook in die categorie vallen. Dit zouden plekken moeten zijn waar je mensen ziet, zeker omdat dit juist de plekken zijn waar mensen wonen. Maar waarom zien we dan eigenlijk niemand? Dat kan komen doordat de mensen die hier wonen vaak weinig reden hebben om naar buiten te gaan. Dat is vaak de valkuil bij suburbs: in de nabije omgeving is zo weinig te doen dat mensen simpelweg binnen blijven. Speelparken, eetgelegenheden en winkels zijn niet te voet bereikbaar. Dus als mensen naar buiten gaan, doen ze dat meestal met de auto. Dat zou een reden kunnen zijn voor die kale uitstraling die je op deze plaatjes ervaart.

Dus wat is er nou eigenlijk mooi aan zulke saaie en standaard plekken die ik hier laat zien? Want dat zijn ze ergens wel. Wat je vaak bij suburbs ziet, en wat je ook op deze foto’s terugziet, is dat ze karakter missen. Eigenlijk lijkt bijna elke buitenwijk in Omaha op elkaar. Dat maakt het lastig voor mensen om er waarde aan te hechten of zich eraan te oriënteren. Toch trekt juist dat aparte, lege, onafgemaakte gevoel me ergens wel aan. Het voelt voor mij alsof je in een oud Sims-spel terecht bent gekomen. Ik zou er later niet willen wonen, maar ik zou het wel graag eens willen ervaren. Gewoon om te voelen hoe het is om een liminal space in het echt mee te maken.