_BOEKRECENSIE_ door Cor Simon
Leegstand van kantoorpanden, voedselproductie in de stad en bottom-up stedenbouw. Het zijn tekenen dat de tijden veranderen, de huidige manieren van gebiedsontwikkeling lijken in de crisis haar betekenis te verliezen. Tussen Tijd is een actueel boek dat het debat aanscherpt rondom een aantal interessante thema’s over het gebruik van ruimte in transitie; tussen crisis en de nieuwe tijd.
Tussen Tijd is een verzameling van interviews, blogs en artikelen, verschenen bij het Podium voor Architectuur. Als intermezzo zijn de middelste pagina’s gevuld met afbeeldingen en verwijzingen naar websites. De behoefte aan een boek rondom het thema ontstond tijdens een reeks lezingen en expertmeetings rondom het thema Leegstand & Herbestemmingsplannen.
Er komen vier actuele thema’s aan bod. Het eerste thema gaat over de praktische omgang met leegstand. Er worden bijvoorbeeld vier opties aangedragen: kantoorpanden voor dumphuurprijzen aanbieden, het een tweede jeugd geven, het transformeren naar woningen of ze gewoon slopen. Het tweede thema betreft de stadslandbouw die erg in trek is en vaak smakelijk wordt beschreven. Er wordt gezocht naar nieuwe verbindingen tussen de hongerige ‘stad’ en het ‘eetbare’ platteland. Het derde thema, organische stedenbouw, bestaat nog uit losse initiatieven maar het is een veelbelovend onderwerp. Deze bottom-up aanpak is een organische ontwikkelingsstrategie die staat voor een planningsfilosofie die niet langer gericht is op het beheersen en controleren van ruimtelijke ontwikkeling. Tenslotte gaat het vierde thema in op de complexiteit van gebiedsontwikkeling in het algemeen. In dit thema lijkt vooral naar voren te komen hoeveel zinloze documenten en regels er worden geproduceerd in Nederland, een absolute killer voor creativiteit.
Door de verschillende auteurs, van docenten tot ondernemers, is het boek veelzijdig. Dat maakt het boek interessant. Hoewel het jammer is dat er geen landschapsarchitecten of -planners aan bod komen, daarmee zou de discussie een breder (duurzamer, groener!) draagvlak hebben gekregen. Gelukkig lijken de schrijvers kennis van zaken te hebben en, met de juiste nuancering, te komen tot een discussie over de fundamentele oorzaken en praktische oplossingen. Hoewel de toon soms wat ingewikkeld is: “De uitdaging is breder dan het toestaan of faciliteren van individuele zelforganiserende initiatieven” is deze soms ook vermakelijk: “De belangrijkste reden dat de wereld naar de klote gaat is de Co2 uitstoot“. Volgens één van de auteurs gaat het ten slotte om de vraag: “Waarmee creëer je meerwaarde voor de klant en voor de samenleving?”.
In het boek moeten vrijheid, creativiteit, bottom-up en samenwerking de eigenschappen zijn van de nieuwe tijd. Verwacht geen logische aaneenschakeling van problemen, oorzaken, oplossingen en conclusies. Verwacht wel een goede inleidende discussie op huidige transities. Het boek is dan ook geen naslagwerk voor de landschapsarchitect, maar biedt zeker inspiratie voor de nieuwe tijd, die reeds begonnen is.
Tussen Tijd / Gebruik van ruimte in transitie Auteur Jap Sam Books, 2013 ISBN 978-94-90322-41-0 Nederlandstalig Prijs €19,50 96p.