Article by Anneriek Simons.
Op 24 mei is de Landschapstriënnale Lingezegen 2014 feestelijk geopend, een zomerlang landschapsfestival in Park Lingezegen. Centraal staat het landschap, dat in deze tijden onder druk staat. Recreatie, landbouw, ruimte voor natuur en water, iedereen vindt ons landschap belangrijk. Maar wie geeft het landschap vorm, wie beheert en betaalt het? En hoe deed men dit vroeger? Deze aspecten zullen prachtig uitgelicht worden deze zomer, maar de discussie zal vooral gaan over hoe we kunnen bouwen aan een mooie en veilige toekomst van ons landschap.
Foto’s van Hanneke Baltjes tenzij anders vermeld.
De opening
In De Park in Elst, een van de bruispunten van Park Lingezegen is de Landschapstriënnale geopend. Josan Meijers, gedeputeerde en voorzitter van het bestuur van Park Lingezegen heette iedereen welkom in het grootste park van Europa. Ze vertelt dat we erg trots mogen zijn op een project als Park Lingezegen en dat we dit moeten vieren. In het welkomstwoord van Kees Slingerland, voorzitter van de Landschapstriënnale en directeur van Alterra, werd vooral benadrukt dat ons landschap aan alle kanten wordt opgeslokt door verstedelijking. We moeten de verantwoordelijkheid nemen om dit te beschermen. Juist in deze tijden, nu het economisch minder goed gaat en verantwoordelijkheden voor ons landschap verschuiven.
De optocht met wimpels. Foto door Ivo Hutten
De officiële opening gebeurde door het planten van gekleurde wimpels in het landschap. Symbolisch staan deze wimpels voor flexibel gebruik, duurzaamheid en tijdelijkheid: de nieuwe aanpak voor het landschap. Deze wimpels werden geplant rond een wilgen kunstwerk dat symbool staat voor het voormalige kasteel op deze plek. Vervolgens verplaatste het gezelschap zich naar het zuidelijkste puntje van het park, bruispunt Doornik in Lent. Hier hield hoofdcurator Henk van Blerck een inspirerend verhaal over ons landschap en een introductie van de activiteiten.
De openingshandeling: er werden kunstzinnige zeepbellen gecreëerd.
Derde Landschapstriënnale
De eerste twee Triënnales vonden in Apeldoorn plaats, nu wordt deze gehouden in Park Lingezegen. Dit park is het laatste in de parkenreeks van de regio Arnhem en Nijmegen, waar tijdens deze Triënnale naar wordt verwezen. Henk van Blerck vertelt graag het verhaal van onze parken: het begon in Arnhem met het elitaire park Sonsbeek, later volgde het Volkspark de Goffert in Nijmegen, waar de arbeiders konden recreëren. Eind 20e eeuw werd Meinerswijk gerealiseerd, een echt natuurontwikkelingspark, met daarna de Ooijpolder waar agrarisch cultuurlandschap en natuur samengaat. De visie en ontwerp van de parken is erg veranderd, maar het doel is nog steeds hetzelfde: adem kunnen halen in een verstedelijkte samenleving. Park Lingezegen is hiervan het meest recente resultaat, hier is het agrarische cultuurlandschap park geworden. Een prachtig decor voor de Landschapstriënnale.
Wat is er te zien?
In de eerste plaats heeft de Landschapstriënnale als doel het landschap te beleven en ervaren als een onmisbaar maar niet vanzelfsprekend onderdeel van ons leven. In de tweede plaats biedt de Triënnale een decor voor vele activiteiten en debatten over landschapsontwikkeling en ruimtelijke planvorming. Voor zowel professionals en studenten, als het grote publiek is een breed programma opgezet. Op drie Bruispunten worden verschillende thema’s uitgelicht waar de bezoekers middenin het landschap aan het denken worden gezet.
Hoofcurator Henk van Blerck bij Panorama Doornik. Vele exposities bevinden zich in de buitenlucht.
Bij boerderij De Bredelaar wordt ons landschap in de schijnwerpers gezet, onder andere met de landschapscanon en de expositie Landschap NL, the making of. Het laat je nadenken over waarde van ons landschap en de opgaven voor de toekomst. Ook staan de Nederlandse parken centraal in de Eregalerij van Parken en een expositie van het boek ‘Ruimte om dieper adem te halen – Lingezegen en de parken van Arnhem en Nijmegen’. Op landgoed Doornik in Lent staat het leven met water centraal, hoe heeft het water ons leven veranderd en hoe houden we nu onze voeten droog in de toekomst. Door middel van exposities, excursies en een summerschool wordt dit thema uitgelicht. In De Park, vinden activiteiten plaats zoals de bouw van een speelbos en de start van Halte Lingezegen, een theatervoorstelling waarbij het publiek in drie bussen door het landschap rijdt.
Verder zullen er tot 21 september vele diners, rondleidingen, theater en muziek evenementen zijn. Interessant om dit landschapspark te ontdekken en te combineren met iets cultureels of academisch. Het park is nog in ontwikkeling, je kunt dus letterlijk the making of van ons landschap aanschouwen. Bijzonder van de opzet is dat veel exposities buiten of in oude boerderijen en kassen zijn. De weg ernaartoe is al onderdeel van het bezoek.
De Eregalerij van Parken in de kas, bij Boerderij Bredelaar.
Landschapsmanifest Aan het eind van de zomer wordt afgesloten met een manifest voor de koning. Door middel van symposia, workshops en summerschools wordt een brief aan de koning over ons landschap opgesteld – een bouwdoos voor toekomstig landschapsbeheer. Als het aan deze organisatoren ligt wordt het een zomersprookje met een prachtig resultaat. Voor meer informatie en programma van de Landschapstriënnale, zie: www.landschapstriennale.nl.
Juni 4, 2014