_OVERIGE_ door Rosanne Schrijver
Vele creatievelingen en innovatieve denkers zijn op woensdag 18 november 2015 samen gekomen in Pakhuis de Zwijger tijdens de boekpresentatie van het boek ‘Terug naar de Fabriek‘ (2015). Met vijf mensen, Marcel Bayer, Marijke Bovens, Bas Husslage, Jaco Boer en Bram Vermeer is een lange ontdekkingstocht door Nederland gemaakt om interessante verhalen te vertellen over ons industrieel erfgoed. Tijdens die ontdekkingstocht hebben ze gesproken met oude werknemers, nieuwe werknemers, projectontwikkelaars en kunstenaars op allerlei bijzondere plekken. Bijvoorbeeld de NDSM werf, een broedplaats voor kunstenaars, hippe merken en mediabedrijven. Of je komt in een watertoren in Dordrecht. In het waterbassin bovenin de toren hotelkamers zijn gerealiseerd en op de voormalige vloeivelden wordt groente verbouwd die in het naastgelegen pompgebouw wordt gebruikt om in een smakelijk gerecht te verwerken.
Veel projecten bleken juist in de crisisjaren ontwikkeld te zijn. Een verrassing, want hoe doe je dat in crisistijd? Hoe motiveer je deze mensen, hoe trek je investeerders en hoe lukt het om het financiële plaatje rond te krijgen? Dit bleken de hoofdvragen te zijn voor een interactieve avond, waarbij een interessante, gevarieerde groep sprekers bij elkaar is gebracht om te vertellen over de industriële iconen met nieuwe energie en hun rol hierbij.
Drie mensen die een belangrijke bijdrage hebben geleverd op drie verschillende plekken uit het boek, vertelden hun verhaal tijdens deze avond geleid door Marcel Bayer. Zo vertelde Bülent Yokus vanuit het oogpunt van belegger zijn ervaringen met De Nieuwe Wereld in Amersfoort een uiterst gemotiveerde groep zich echt wil binden aan de plek waar tot 2012 de Prodentfabriek gevestigd zat. Gezien als projectontwikkelaar enthousiasmeerde Dennis Laing de zaal door te vertellen over het Havenkwartier in Deventer waar de gemeente het voor elkaar heeft gekregen een bijzondere mix van wonen, werken en creatie op een voormalig havengebied te realiseren. En tot slot André van Stigt die als architect gepassioneerd vertelde over de herontwikkeling van de Halle in Amsterdam. Plek voor poëzie was er deze avond ook. Bas Husslage droeg tussen de diverse sprekers met zijn zware basstem enkele gedichten voor. Hij tipte S T R I J P in Eindhoven aan, conclusie: een geluk dat alleen S T en R gerealiseerd zijn, anders hadden we nog meer creatieve mensen nodig gehad! Of hij sprak over de huilende watertoren van Dordrecht, afgewisseld met de geuren die de zintuigen prikkelen op het HEMbrug terrein.
Na deze zeer inspirerende avond, met enthousiaste sprekers en het prachtige boek ‘Terug naar de Fabriek‘ als aandenken aan deze avond in mijn tas terug in de trein, ben ik van mening dat de toekomst voor ons vakgebied ook echt aandacht moet geven aan het behoud van deze plekken, waar soms het zweet nog van de muren druipt en waar de geur van chocolade nog uit de muur komt zetten tijdens booractiviteiten. Immers, nog iedere dag komt er een lege boerderij bij, iedere week 2 kerken en iedere maand een klooster en dan hebben we het alleen nog maar over het monumentale vastgoed. En wat dachten we van de 8 miljoen m2 aan kantoorvloer die leegstaat, 3 miljoen m2 leegstaande winkels en bijna 30 miljoen m2 aan lege maatschappelijke voorzieningen. De opgave is groot! We moeten we met veel ontzag en creativiteit met industrieel erfgoed omgaan!